40/52/23 ΘΕΜΑ: Μαζεύουμε βρώσιμα αγριόχορτα
Τα βρώσιμα άγρια χόρτα της
ελληνικής υπαίθρου είναι εκατοντάδες, αλλά μοιάζουν χιλιάδες με τα τόσα
διαφορετικά ονόματα που δίνουν οι ντοπιολαλιές στο κάθε είδος. Άλλοτε έφταναν
μόνο μέχρι τα μαγειρέματα της οικιακής κουζίνας, ίσως και μέχρι το καφενείο ή
το μαγέρικο του χωριού. Σήμερα η συλλογή τους ανακάμπτει, οι επαγγελματίες
τροφοσυλλέκτες αυξάνονται, οι γαστροτουρίστες τα λατρεύουν, οι σεφ σε «μεγάλες»
κουζίνες τα συμπεριλαμβάνουν στα μενού τους.
Βρείτε έναν δάσκαλο να σας
καθοδηγήσει στην αναγνώρισή τους. Αναζητήστε τα μαγειρεμένα σε ορεινά χωριά της
Κρήτης, σε ξενώνες και ταβέρνες του Πηλίου, της Ηπείρου και της Μάνης ή
ακολουθήστε ομάδες γαστρονομίας των Κυκλάδων στα ομαδικά μαγειρέματα που
πλημμυρίζουν από τα αρώματά τους.
Από μικρός θυμάμαι την γιαγιά μου
Ευγενία, να μαζεύει άγρια χόρτα σε κάθε οικογενειακή εξοχική εξόρμηση. Δυστυχώς
δεν κατάφερα να αποκτήσω αυτή την χρήσιμη γνώση και γι αυτό χρησιμοποίησα τις
δημοσιευμένες γνώσεις άλλων ανθρώπων, όπως του Παναγιώτη Σαϊνατούδη, ιδρυτή της
Εναλλακτικής Κοινότητας Πελίτι. (Μαζεύοντας
άγρια χόρτα, https://peliti.gr/mazevontas-agria-chorta/)
Αν δεν γνωρίζετε ποια χόρτα
τρώγονται, μας λέει ο κ Παναγιώτης Σαϊνατούδης, είναι καλό να βγείτε με έναν
που τα γνωρίζει. Συνεχίζοντας έτσι την παράδοση να μαθαίνει ο ένας από τον άλλο
και να μοιράζεστε τις ιστορίες σας στα χωράφια.
Βασικές οδηγίες συλλογής άγριων
βρώσιμων χόρτων:
Α) Μαζεύετε μόνο αυτά που
ξέρε και από περιοχές που είναι καθαρές.
Β) Δεν μαζεύουμε χόρτα από
τις άκρες των δρόμων (ούτε από τα αστικά πάρκα!) γιατί έχουν μεγάλη περιεκτικότητα από τους ρύπους των
αυτοκινήτων.
Γ) Προσέχουμε αν πάμε μέσα
σε χωράφια να μην είναι ραντισμένα με δηλητήρια.
Δ) Αποφεύγουμε περιοχές που
έχει αδέσποτα σκυλιά, για την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών π. χ εχινόκοκκο.
Ε) Το καθάρισμα των χόρτων
το κάνουμε το διάστημα της συλλογής, αποφεύγοντας έτσι να μεταφέρουμε πολύ
δουλεία στο σπίτι, χόρτα, χώματα κ.λ.π.
Ζ) Τα πλένουμε καλά και τα
αφήνουμε μέσα σε νερό με ξύδι για μια ώρα. Κατόπιν τα ξεπλένουμε και τα βάζουμε
να βράσουν.
Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά
από τα ποιο γνωστά αγριόχορτα που τρώγονται.
- Το πιο
κοινό αγριόχορτο που τρώγετε είναι το ραδίκι ή πικραλίδα.
- Τα ζόχια
- Το άγριο
μάραθο, τρώγεται ωμό σε σαλάτες.
- Άγρια
πράσα, ωμά ή μαγειρευτά.
- Άγρια
κρεμμύδια, ωμά ή μαγειρευτά.
- Γαϊδουράγκαθο,
το τρώγαμε μικρά παιδιά. Τους νεαρούς βλαστούς τους καθαρίζουμε από τα
αγκάθια και τη φλούδα και τους τρώμε.
- Άγρια
Αγκινάρα
- Γλιστρίδα,
πολύ γνωστό χόρτο. Τη γλιστρίδα μπορούμε να την κάνουμε και τουρσί.
- Βλίτο
- Καλέντουλα,
τρώμε τα πέταλα της σε σαλάτες.
- Κατιφές,
τρώμε τα πέταλα.
- Κάπαρη.
- Άγριο
καρότο, τρώμε τη ρίζα.
- Λάπαθο,
είναι λίγο ξινό, το τρώμε βραστό.
- Μολόχα,
μαζεύουμε τα φύλλα ή τους τρυφερούς βλαστούς.
- Άγρια
Σέσκουλα
- Άγριο
λάχανο
- Άγριο
σπανάκι
- Σινάπι
τα φύλλα του τα χρησιμοποιούμε για πίτες μαζί με άλλα χόρτα.
- Σπαράγγια
άγρια
- Τσουκνίδα,
μπορούμε να την μαγειρέψουμε με ρύζι και να την βάλουμε σε πίτες μαζί με
παπαρούνα.
- Παπαρούνες, τις νεαρές κορυφές από τις φτέρες, τις αλευρώνουμε και τις τρώμε τηγανιτές.
- Κάρδαμο.
- Κρίταμο.
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τα
άγρια χόρτα τα συντηρούν με αποξήρανση, σε άρμη, σαν τουρσί κ.λ.π.
Τα άγρια χόρτα είναι ένα από τα
βασικά συστατικά της μεσογειακής διατροφής, μας λέει ο κ Ηλίας Αντωνόπουλος. Τα
άγρια χόρτα περιέχουν πολύτιμα για τον οργανισμό, θρεπτικά συστατικά όπως
ασβέστιο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο, μαγνήσιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β,
βιταμίνη C. Επίσης περιέχουν φυτικές ίνες που είναι απαραίτητες για την ομαλή
λειτουργία του εντέρου. Δεν περιέχουν λίπη.
Τα φαγώσιμα αγριόχορτα φυτρώνουν
σχεδόν παντού στην Ελλάδα και αυτό είναι ευλογία. Ακόμη και λίγα χιλιόμετρα έξω
από τις πόλεις μπορούμε να βρούμε περιοχές από τις οποίες μπορούμε να μαζέψουμε
φαγώσιμα αγριόχορτα.
Πότε μαζεύουμε χόρτα;
Η εποχή του μαζέματος των άγριων
χόρτων γίνεται νωρίς ή αργά την άνοιξη και το φθινόπωρο ή το χειμώνα. Σε κάθε
περίοδο υπάρχουν διαθέσιμα διαφορετικά χόρτα. Το χειμώνα, συνήθως μαζεύονται
μετά από βροχή και την άνοιξη πριν ανθίσουν.
Από που μαζεύουμε χόρτα;
Θα πρέπει να μαζεύουμε άγρια χόρτα
από όσο το δυνατόν πιο απόμερα μέρη. Μέρη μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Αποφεύγουμε να μαζέψουμε χόρτα από μέρη κοντά σε δρόμους, από καλλιεργήσιμα
χωράφια, από μέρη κοντά σε βιομηχανικές περιοχές.
Προσπαθούμε να βρούμε μέρη όπου
δεν υπάρχει μόλυνση από καυσαέρια, φυτοφάρμακα, λιπάσματα.
Ποιές ώρες είναι οι καλύτερες
για να μαζέψουμε τα χόρτα;
Η καλύτερη ώρα για να μαζέψουμε τα
φύλλα και τα βλαστάρια των αγριόχορτων είναι το απόγευμα. Η καλύτερη ώρα για να
μαζέψουμε τα άνθη και τους καρπούς των αγριόχορτων είναι το απόγευμα.
Πώς μαζεύουμε τα χόρτα;
Ο ιδανικός εξοπλισμός για να
μαζέψετε χόρτα είναι ένα κοφτερό μαχαίρι και μία σακούλα, μας λέει ο κ Ηλίας
Αντωνόπουλος και μας επισημαίνει παρακάτω την βιώσιμη συλλογή χόρτων!.
Αν και σχεδόν όλοι μας σήμερα χρησιμοποιούμε πλαστικές σακούλες, δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Τα χόρτα ανάβουν μέσα στις πλαστικές σακούλες. Επίσης δεν αερίζονται τα χόρτα με αποτέλεσμα να διατηρούν την υγρασία τους. Και οι δύο συνθήκες – θερμοκρασία και υγρασία – ευνοούν την ανάπτυξη μικροοργανισμών και το γρήγορο σάπισμα. Το ιδανικό, είναι να χρησιμοποιούμε ένα καλάθι ή μία τσάντα από βαμβακερό ύφασμα (ή μια παλιά μαξιλαροθήκη).
Δε θα πρέπει να ξεριζώνουμε τα
χόρτα ή να τα κόβουμε από τη ρίζα. Θα πρέπει να κόβουμε μόνο τα φύλλα και τα
βλαστάρια και πολλές φορές όχι όλα ώστε να δώσουμε την ευκαιρία να
ξαναβλαστήσει. Αν ξεριζώσουμε το φυτό θα έχουμε κάνει μεγάλη ζημιά. Τη ρίζα
κατά το καθάρισμα των χόρτων συνήθως την πετάμε. Αν όμως έχουμε φροντίσει να
την αφήσουμε μέσα στη γη και κόψουμε μόνο τα φύλλα ή τα βλαστάρια, το φυτό θα
ξαναβλαστήσει.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα
μεγαλύτερα σε ηλικία χόρτα (μεγαλύτερα φύλλα και παχύτεροι βλαστοί), έχουν
περισσότερα θρεπτικά συστατικά, αλλά είναι σκληρότερα και θέλουν περισσότερη
ώρα βράσιμο.
Θα πρέπει να επιλέξουμε τα χόρτα
που μοιάζουν να είναι υγιή. Δε μαζεύουμε χόρτα που τα φύλλα τους είναι
κιτρινισμένα ή εμφανώς ταλαιπωρημένα. Καθώς δε γνωρίζουμε το λόγο που το φυτό
έχει αυτή την εικόνα, καλό είναι να το αποφύγουμε.
Δε μαζεύουμε όλα τα χόρτα που
βρίσκουμε. Θα πρέπει πάντα να αφήνουμε απείραχτα χόρτα, ώστε να δώσουμε στη
φύση την ευκαιρία να αναπαραχθεί. Έτσι θα βρίσκουμε πάντα χόρτα να μαζέψουμε.
Μαζεύουμε μόνο όσα χόρτα
χρειαζόμαστε για μία ή δύο ημέρες. Δεν κάνουμε σπατάλη στους πόρους της φύσης,
μαζεύοντας πολύ περισσότερα χόρτα από όσα μπορούμε να καταναλώσουμε όσο είναι
φρέσκα. Μη ξεχνάτε ότι μετά το μάζεμα, θα πρέπει να τα καθαρίσετε κιόλας. Θα
πρέπει δηλαδή να απασχοληθείτε αρκετά μέχρι τα χόρτα να φτάσουν στο πιάτο σας.
Επίσης λάβετε υπόψη σας ότι τα χόρτα δε διατηρούνται στο ψυγείο (βρασμένα ή ωμά),
για πολλές ημέρες. Άρα θα πρέπει να μαζεύετε μόνο όσα χόρτα μπορείτε να
καταναλώσετε σε μία ή δύο ημέρες.
Πώς αποθηκεύουμε τα χόρτα;
Δεν πλένουμε τα χόρτα πριν τα
αποθηκεύσουμε!
Όπως είπαμε και προηγουμένως,
αποφεύγουμε όσο μπορούμε τη χρήση πλαστικής σακούλας. Αν όμως δε μπορούμε να
κάνουμε διαφορετικά, τότε βάζουμε τη σακούλα σε σκιερό μέρος μακριά από ήλιο.
Επίσης αποφεύγουμε την αποθήκευση σε κλειστούς μη αεριζόμενους χώρους όπως το
πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου.
Το ιδανικό είναι να βράσετε και να
καταναλώσετε τα χόρτα την ίδια μέρα που θα τα μαζέψετε.
Αν όμως δε μπορείτε να κάνετε
διαφορετικά, φυλάξτε τα στο κάτω μέρος του ψυγείου, μέσα σε πλαστικές σακούλες
από τις οποίες έχετε αφαιρέσει όσο το δυνατόν περισσότερο αέρα.
VIDEO για χόρτα
Δεν υπάρχει καλύτερη εκπαίδευση στην αναγνώριση των χόρτων, από ένα έμπειρο άτομο. Αλλά τα μικρά επεξηγηματικά videάκια που έχουν ανεβάσει οι λάτρεις τους είδους είναι πολύ χρήσιμα! Αφιερώστε λίγο χρόνο να δείτε αυτά τα 8 videάκια (υπάρχουν πολλά ακόμη στο YouTube), αν θέλετε να αρχίσετε να καταλαβαίνετε την νοστιμιά της φύσης.
ΒΡΩΣΙΜΑ ΑΓΡΙΑ ΧΟΡΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΓΗΣ !!!!! "PART 1"
Άγρια χόρτα στη ρεματιά!
Ξεκινώντας μια πρώτη γνωριμία με
τα άγρια χόρτα, θα πάμε σε μια κοντινή ρεματιά να δούμε τι φαγώσιμα χόρτα
μπορούμε να βρούμε. Πέρα από τα φαγώσιμα χόρτα θα δούμε και κάποια δηλητηριώδη
όπως και κάποια άλλα με ενδιαφέρουσες ιδιότητες. Για όλα αυτά τα είδη αναφέρω
τις λαϊκές και επιστημονικές ονομασίες.
Κάποιοι κανόνες σχετικοί με τη
συλλογή άγριων χόρτων είναι οι παρακάτω. Δε μαζεύουμε χόρτα από πιθανόν
μολυσμένες περιοχές (άκρες δρόμων, αγρούς κτλ), δε μαζεύουμε χόρτα που δε
ξέρουμε, δε μαζεύουμε όλα τα χόρτα της αποικίας, δε μαζεύουμε τα κάρτικα,
κιτρινισμένα και μη υγιή χόρτα, δε τα ξεριζώνουμε,
δε μαζεύουμε περισσότερη ποσότητα από αυτή που χρειαζόμαστε.
Άγρια χόρτα του βουνού.
Επιβίωση στη φύση
Σε αυτό το δεύτερο βίντεο για τα
άγρια χόρτα, θα πάμε στο βουνό να δούμε τι μπορούμε να βρούμε εκεί. Πολλά από
αυτά που θα δούμε φύονται και σε άλλα περιβάλλοντα όχι κατ΄ ανάγκη μόνο στο
βουνό, μπορούμε ακόμη να τα βρούμε και στην αυλή μας.
Πέρα από τα φαγώσιμα χόρτα θα
δούμε και κάποια δηλητηριώδη όπως και κάποια άλλα με ενδιαφέρουσες ιδιότητες.
Για όλα αυτά τα είδη αναφέρω τις λαϊκές και επιστημονικές ονομασίες.
Κάποιοι κανόνες σχετικοί με τη
συλλογή άγριων χόρτων είναι οι παρακάτω. Δε μαζεύουμε χόρτα από πιθανόν
μολυσμένες περιοχές (άκρες δρόμων, αγρούς κτλ), δε μαζεύουμε χόρτα που δε
ξέρουμε, δε μαζεύουμε όλα τα χόρτα της αποικίας, δε μαζεύουμε τα κάρτικα,
κιτρινισμένα και μη υγιή χόρτα, δε τα
ξεριζώνουμε, δε μαζεύουμε περισσότερη ποσότητα από αυτή που χρειαζόμαστε.
Γνωρίστε τα βρώσιμα χόρτα του
τόπου μας
Βρώσιμα Άγρια Χόρτα του Αγρού.
.png)
Άγρια Βρώσιμα Χόρτα της
Ελλάδας! Μνεία της Άγριας Βρώσιμης Χλωριδας της Κρήτης! Xenis flavors
Θα δούμε άγρια φαγώσιμα χόρτα με πλούσιο φωτογραφικό υλικό για να μην τα μπερδεύουμε. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στη άγρια βρώσιμη χλωρίδα της
Προσοχή! για κάποιους που επιθυμούν να μαζέψουν χόρτα για πρώτη φορά καλό είναι να έχουν πάντα μαζί τους κάποιον που ξέρει είναι έμπειρος για να αποφευχθούν κίνδυνοι για την
.png)
Αγρια Βρώσιμα Χόρτα Eλλάδας
(2). Ιδιότητες/Συλλογή/Καταναλωση/Εποχικότητα! Xenis flavors
Ένα πλήρες μεγάλο βίντεο οπου θα μάθουμε με πλούσιο φωτογραφικό υλικό να τα ξεχωρίζουμε, ποιες καλές ιδιότητες τους βοηθούν την υγεία μας, ποια είδη χόρτων συνυπάρχουν στα βουνά, με ποιους τρόπους καταναλώνονται κ πως συλλέγονται.
Ο κ Σωτήρης Λυμπερόπουλος, είναι
ένας νέος, επιστήμονας, που έκανε επιχείρηση το μάζεμα άγριων χόρτων στο βουνό.
Με σπουδές στα οικονομικά στην Αγγλία τα άφησε όλα για να ακολουθήσει το όνειρό
του: να δημιουργήσει το RADIKI, μια εταιρεία η οποία έχει ως αντικείμενο την
πώληση χόρτων, ελαιολάδου, τραχανά και αποξηραμένων φρούτων εντός Ελλάδας, με
στόχο την εξάπλωση της δραστηριότητάς τους στις διεθνείς αγορές.
Ξεκίνησε το 2011 από το εστιατόριο
Milos του Hilton και σήμερα ήδη συνεργάζεται με 12 από τα πιο γνωστά εστιατόρια
της Αθήνας, όπως για παράδειγμα με τον σεφ Περικλή Κοσκινά στο Αλάτσι, το Νίκο
Καραθάνο στο Hytra, τους δίδυμους σεφ του Base Grill Bαγγέλη και Σπύρο Λιάκο,
τον Μάνο Ζουρνατζή του Cucina Povera.
